Επιτηρητής φάσεων και απώλειας ουδέτερου
Τι είναι ο επιτηρητής τάσης; (επιτηρητής φάσεων και απώλειας ουδέτερου πιο συγκεκριμένα)
Είχαμε γράψει ένα άρθρο παλαιότερα για το τι είναι ο επιτηρητής τάσης και που χρησιμεύει. Μπορείτε να διαβάσετε το προηγούμενο άρθρο μας εδώ… Επιτηρητής
Όμως, επειδή τα περιστατικά αυξάνονται όσο περνούν τα χρόνια, πρέπει να κάνουμε ένα φρεσκάρισμα στο τι είναι και από τι προστατεύει το συγκεκριμένο υλικό.
Με απλά λόγια τι είναι η πτώση τάσης και η υπέρταση…
Όλοι γνωρίζουμε τι είναι η πτώση τάσης και τι προκαλεί. Συνήθως, η πτώση τάσης προκαλεί τον ‘’Αργό θάνατο’’ των συσκευών μας. Και γιατί λέω αργό…
Όλες οι συσκευές είναι κατασκευασμένες να λειτουργούν σε συγκεκριμένη τάση, αυτή είναι τα 230Volt ή τα 400Volt (αν είναι τριφασική).
Όταν η τάση πέφτει κάτω από κάποια όρια, αυτό λέγεται υπόταση! Αν το σκεφτούμε με ιατρικές ορολογίες είναι ακριβώς τα ίδια συμπτώματα!
Η συσκευή υπολειτουργεί, αναγκάζεται να κάνει υπερπροσπάθεια για να λειτουργήσει. Τα γράφω όσο πιο απλά γίνεται να γίνουν κατανοητά από όλους.
Όπως και ο άνθρωπος, όταν έχει υπόταση, πέφτει δηλαδή η πίεση, νοιώθει άτονα…
δεν μπορεί να κάνει σχεδόν τίποτα και ότι κάνει, με μεγάλη δυσκολία. Και επειδή η υπόταση στον άνθρωπο είναι ύπουλο πράγμα,
δεν πρέπει να συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα γιατί δημιουργούνται μεγαλύτερα προβλήματα στον οργανισμό,
μέχρι που έχουμε και ολική παύση του οργανισμού πχ λιποθυμία (στην καλύτερη περίπτωση).
Ετσι ακριβώς και οι συσκευές, φτάνουν σε ένα σημείο που όταν η τάση πέσει κάτω από αυτό, τότε σταματούν να λειτουργούν.
Αν αυτό συνεχιστεί για καιρό, τότε βλέπουμε τις συσκευές μας να καίγονται.
Παρόμοια συμπτώματα έχουμε και σε περιπτώσεις υπέρτασης.
Εκεί, οι συσκευές μας θα την ακούσουν (στις περισσότερες περιπτώσεις) ακαριαία!! Όπως και εκεί ο άνθρωπος.
Όταν έχει μια πίεση (υπέρταση) πάνω από το επιτρεπτό ή θα το καταλάβει νωρίς, όταν η υπέρταση είναι λίγο πάνω από τα όρια ή θα καταλήξει με εγκεφαλικό λόγο υψηλής υπέρτασης ή ακόμη και σε ακαριαίο θάνατο!!!
Η φύση έχει ‘’μεριμνήσει’’ όλα τα πράγματα, είτε ζωντανοί οργανισμοί είτε αντικείμενα να λειτουργούν παρόμοια.
Οι συσκευές που παθαίνουν βλάβη σε περιπτώσεις υπέρτασης ή υπότασης είναι οι ηλεκτρονικές συσκευές.
Οι ωμικές δεν θα πάθουν κάτι. Πχ, ένας θερμοσίφωνας, ο οποίος έχει απλά μια αντίσταση ωμική μέσα, δεν θα πάθει τίποτα. Απλά πέφτει η τάση με αποτέλεσμα να ανεβαίνει το ρεύμα (η ένταση – τα Ampere).
Όμως στις περιπτώσεις των ωμικών συσκευών έχουμε υπερθέρμανση καλωδίων.
Δηλαδή, ναι μεν η συσκευή θα λειτουργεί χωρίς να πάθει κάτι άμεσα, αλλά οι καλωδιώσεις μας τραβάνε ζόρι μεγάλο.
Ειδικά αν δεν είναι σωστές. Πχ θα συναντήσουμε σε πάρα πολλές περιπτώσεις, θερμοσίφωνες να τροφοδοτούνται με καλώδιο διατομής 2,5mm2.
Αντί των 4mm2 που είναι το αποδεκτό. Αποτέλεσμα να λειτουργεί στα όρια του ένα καλώδιο 2,5mm2!
Οι ηλεκτρονικές συσκευές λοιπόν θα την… ‘’ακούσουν’’ σχετικά γρήγορα έως ακαριαία! Ανάλογα την πτώση τάσης και τη διακύμανση.
Όπως επίσης, ανάλογα την υπέρταση και τη διακύμανση της.
Ποιος φταίει για τις υπερτάσεις ή υποτάσεις του δικτύου;
Κατά 99% Φυσικά το παρατημένο, παραμελημένο, κακοσυντηρημένο, και πανάρχαιο δίκτυο της ΔΕΗ (ΔΕΔΔΗΕ) όπως και να το πω θα το καταλάβουν όλοι.
Ένα δίκτυο, που σε πολλά σημεία ξεπερνά ακόμη και τον μισό αιώνα!!
Σκεφτείτε καλώδια να κρέμονται και να είναι συνδεμένα πάνω από 30-40 χρόνια και να τα χτυπούν αέρηδες, βροχές, ζέστες, κρύα κλπ.
Ένα δίκτυο που ενώ υπόσχεται τάση κανονική εντός ορίων, έχοντας βάλει και κει τους δικούς τους όρους οι ειδήμονες δηλαδή ένα 10% +/ – , ποτέ δεν θα δούμε την τάση σε αυτά τα επίπεδα.
Ειδικά τις περιόδους μεγάλης ζήτησης (χειμώνα – καλοκαίρι).
Άρα, έχουμε ένα δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, ειδικά εκτός Αττικής ( δηλαδή σε όλη τη χώρα) που ενώ η τάση πρέπει να τη βρίσκουμε από 210volt το ελάχιστο έως 253volt το μέγιστο, να μην βρίσκεται σ αυτά τα επίπεδα.
Ας μην ψάξουμε τις αιτίες και τους υπεύθυνους σ αυτό το άρθρο (θα τους ‘’τακτοποιήσουμε’’ σε επόμενο),
αλλά ας δούμε πως μπορούμε να προστατέψουμε τον εαυτό μας από τις αθλιότητες του ΔΕΔΔΗΕ και των υπευθύνων του.
Επειδή κανείς απ αυτούς δεν νοιάζεται για εμάς, αλλά για τα νούμερά τους μόνο.
Ποιος είναι ο πιο επικίνδυνος υπεύθυνος για πτώσεις τάσεις και τεράστιες ζημιές;
Για τις βυθίσεις τάσης άλλος ένας ‘’υπεύθυνος’’ είναι ο ουδέτερος αγωγός του δικτύου. Όχι μόνο οι φάσεις.
Όταν ο ουδέτερος χαλαρώνει το σφίξιμο του επάνω στις ενώσεις (πχ σε στύλους ή σε μετρητές του παρόχου), όπως επίσης όταν καίγεται ο ουδέτερος τότε έχουμε πάλι πτώσεις τάσης κάτω του επιτρεπτού.
Όταν ο ουδέτερος φτάσει σε σημείο που θα κοπεί εντελώς, τότε έχουμε ακαριαία υπέρταση στο δίκτυο!!
Υπέρταση όπου σε τριφασικές εγκαταστάσεις ειδικά μπορεί να φτάσουν τα 400volt με ακαριαίο θάνατο των ηλεκτρονικών συσκευών μας.
Χαρακτηριστικά επιτηρητή, πρέπει να κοιτάμε να γράφει καθαρά ότι επιτηρεί και τον ουδέτερο…
Επίσης, ανάλογα το σημείο που θα κοπεί ένας ουδέτερος, μπορεί μια ολόκληρη γειτονιά να πάρει 400V στις συσκευές της!!
Γιατί ξαναφρεσκάρουμε τις… μνήμες μας με τον επιτηρητή;
Αφορμή για το σημερινό άρθρο, επίσκεψη και έλεγχος ηλεκτρικής εγκατάστασης που παρουσιάζονται προβλήματα ‘’θανάτου’’ ηλεκτρικών συσκευών το τελευταίο διάστημα!
Βρέθηκε και στις τρεις φάσεις πρόβλημα το οποίο ειδικά στη μια, παρουσιάζεται μια μόνιμη τάση κάτω από 210Volt μόνο με την λειτουργία μερικών συσκευών.
Ο χώρος είναι επαγγελματικός, κάτι σαν σύγχρονο συνεργείο αυτοκινήτων! Ανάβοντας λοιπόν έναν θερμοσίφωνα,
βλέπουμε την τάση να ‘’κάθεται στα 202volt!! Φανταστείτε όταν ξεκινούν όλα τα μηχανήματα!
Είπαμε φυσικά στον πελάτη να καλέσει τον ΔΕΔΔΗΕ να ελέγξει το δίκτυό του στη συγκεκριμένη περιοχή.
Άλλο ένα τραγικό περιστατικό, είναι σε ένα ξενοδοχείο της περιοχής, όπου από ουδέτερο του ΔΕΔΔΗΕ, έκαψε 45 κλιματιστικά!!!
Μερικά την πρώτη ημέρα, ακόμη 10-12 την επόμενη, όπου τα αντικατέστησε ο ξενοδόχος και την Τρίτη ημέρα έκαψε ξανά όλα τα κλιματιστικά του ξενοδοχείου (περίπου 25!!!)
Ο συντηρητής φυσικά όπως γίνεται στα περισσότερα ξενοδοχεία της χώρα, άπειρος και όχι ηλεκτρολόγος.
Άνθρωπος γενικών γνώσεων, μπογιατζή, κηπουρού, μαραγκού και πολλές άλλες ειδικότητες. Η ζημιά;
Περίπου στα 30 χιλιάδες ευρώ και αν υπολογίσουμε εργασίες που θα ακολουθήσουν λόγω του περιστατικού, θα ξεπεράσει τις 45 χιλιάδες ευρώ.
Οι βλάβες τέτοιου είδους, δεν σταματάνε όμως μόνο στον ΔΕΔΔΗΕ, το ίδιο πρόβλημα μπορεί να βρεθεί στην ίδια την εγκατάσταση!!
Πχ, πέρυσι, πήγαμε σε ξενοδοχείο το οποίο ‘’ξαφνικά’’ δεν λειτουργούσαν κάποια πράγματα. Τι ήταν; Καμένος ουδέτερος σε μπάρα ουδέτερου εντός του ηλεκτρολογικού πίνακα.
Από κακό σφίξιμο προφανώς, έφτασε σε σημείο που έλιωσε η μπάρα με αποτέλεσμα να καούνε συσκευές αξίας περίπου 15 χιλιάδων ευρώ!
Συστήματα δορυφορικά, τηλεφωνικά κέντρα, ρουτερ, υπολογιστές, κλιματιστικά!!!
Δείτε στη φώτο, πως βρέθηκε η μπάρα ουδέτερου…
Τα περιστατικά αυτά φυσικά δεν σταματούν εδώ. Εγώ είμαι ένας ηλεκτρολόγος και τα συναντώ περίπου 2-3 φορές την εβδομάδα.
Ακούω σε συζητήσεις με άλλους συναδέλφους ακόμη τόσα από τον καθένα και ίσως περισσότερα. Φανταστείτε οι περίπου 10χιλιάδες ηλεκτρολόγοι ενεργοί, πόσα περιστατικά αντιμετωπίζουμε καθημερινά σε όλη την χώρα.
Ζημιές εκατομυρίων κάθε μέρα στις εγκαταστάσεις. ΚΑΘΕ μέρα όμως αν το βάλουμε αθροιστικά.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας από τέτοια περιστατικά;
Ο καλύτερος τρόπος κατά την δική μας άποψη είναι η τοποθέτηση ενός ΕΠΙΤΗΡΗΤΗ ΦΆΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΟΥΔΕΤΕΡΟΥ.
Προσοχή, όχι οποιονδήποτε επιτηρητή τάσης που θα σας πλασάρουν. Πρέπει να ζητήσετε και να το τονίσετε, ότι θέλετε ο επιτηρητής να έχει έλεγχο απώλειας ουδέτερου.
Πολύ σημαντικό. Διαβάστε τα χαρακτηριστικά του πριν αγοράσετε ή τονίστε το στον ηλεκτρολόγο σας.
Παρ όλα αυτά, θα ακούσετε πολλούς ηλεκτρολόγους ή γενικότερα ειδικούς να σας λένε: Μην βάλεις επιτηρητή γιατί θα σου πέφτει συνέχεια το ρεύμα!!!
Η δική μας άποψη είναι ότι: Αφού φτάνει σε σημείο ο επιτηρητής να σου κόβει το ρεύμα συνέχεια, ε τότε ΚΑΛΑ ΚΑΝΕΙ!!
Αυτή είναι η δουλειά του, να προστατέψει το σπίτι μας ή και εμάς τους ίδιους!
Όταν ο επιτηρητής κόβει το ρεύμα συχνά και αφού τον έχουμε ρυθμίσει σωστά (δηλαδή στο 10% συν-πλην) τότε πρέπει να καλέσουμε ηλεκτρολόγο να μας πει τι φταίει, κάτι στην εγκατάσταση ή το άθλιο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ;
Άρα καλά κάνει ο επιτηρητής και κόβει! Μα αυτή είναι η δουλειά του.
Ο επιτηρητής λοιπόν, που ‘’βλέπει’’ (επιτηρεί) τον ουδέτερο θα μας γλυτώσει κυριολεκτικά από ακαριαίες καταστροφές όπως αυτές που προαναφέραμε.
Βέβαια, τώρα μπαίνουμε σε άλλες τεχνικές λεπτομέρειες όπως: Θα κόψω τον ουδέτερο στις επαφές ενός ρελέ ισχύος που οδηγείται από τον επιτηρητή ή ρισκάρω ακόμη μια ένωση ουδέτερου να αστοχήσει;
Δείτε στην παρακάτω φώτο, αστοχία καταστροφική για την εγκατάσταση, επαφής ουδέτερου, πιθανώς από κακό σφίξιμο…
Μετά, υπάρχει η λύση του να χωριστεί η τριφασική εγκατάσταση σε μονοφασικά κομμάτια. Δηλαδή, μπορούμε να τοποθετήσουμε 3 επιτηρητές τάσης και απώλειας ουδέτερου, μονοφασικούς.
Αυτό όμως, ανεβάζει το κόστος και οι απαιτήσεις χώρου σε ήδη υπάρχοντες πίνακες. Αυτή η λύση προτείνεται για κατοικίες μικρές ή καταστήματα μικρού μεγέθους.
Σε μεγάλες εγκαταστάσεις δεν προτείνεται να τοποθετούνται πολλοί επιτηρητές. Χρειάζεται μεγάλη παρακολούθηση μετά.
Δυστυχώς 100% προστασία ΔΕΝ υπάρχει, αλλά με έναν τακτικό ετήσιο έλεγχο από έναν αδειούχο εγκαταστάτη και όχι από τον κηπουρό,
μπορεί να προλάβει κακές επαφές και συσφίξεις ή άρπαγμα μπάρας ουδέτερου ή κάποιας επαφής στον πίνακα μας.
Όμως με έναν επιτηρητή φάσεων και απώλειας ουδέτερου, γλυτώνουμε από τα περισσότερα περιστατικά που θα συμβούν ειδικά από την πλευρά του παρατημένου δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ.
Επίσης, φανταστείτε ο ξενοδόχος (με τον συντηρητή κηπουρό) που θα πληρώσει τώρα 50χιλιάδες ευρώ,
αν είχε συντηρητή έναν ηλεκτρολόγο καταρτισμένο και του είχε προτείνει να έχει έναν τουλάχιστον επιτηρητή έστω στον κεντρικό πίνακα, αυτή τη στιγμή δεν θα είχε συμβεί ΤΙΠΟΤΑ.
Τα ίδια ισχύουν για επαγγελματικούς χώρους, βιοτεχνίες βιομηχανία κλπ.
Τι κόστος έχει ένας επιτηρητής φάσεων και απώλειας ουδέτερου;
Δεν έχει μεγάλο κόστος ειδικά αν υπολογίσουμε τις ζημιές που προκαλούνται όταν δεν διαθέτουμε επιτηρητή.
Στο κόστος παίζει ρόλο τι εγκατάσταση έχουμε. Πχ, αν μιλάμε για μονοφασική μικρή οικιακή εγκατάσταση ή τριφασική μικρή, τότε είναι αρκετά μικρό.
Από κει και πέρα, παίζουν ρόλο, οι χώροι του πίνακα, οι δυσκολίες για την αλλαγή – τροποποίηση καλωδιώσεων εντός του πίνακα και άλλα ψιλοπράγματα.
Σε μεγάλες εγκαταστάσεις ο ίδιος επιτηρητής μπαίνει, απλά αλλάζει το ρελέ ισχύος. Θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο άρα ακριβότερο.
Για λεπτομέρειες ρωτήστε τον ηλεκτρολόγο σας.
Υλικά που χρειαζόμαστε για μια μετατροπή – τοποθέτηση επιτηρητή φάσεων και απώλειας ουδέτερου:
Ένας επιτηρητής φάσεων και απώλειας ουδέτερου.
Ένα ρελέ ισχύος μονοφασικό ή τριφασικό (ανάλογα την εγκατάσταση)
Ασφάλειες και βάσεις ασφάλειας τύπου λυχνίας (πρέπει να ασφαλιστεί ο επιτηρητής γιατί κι αυτός συσκευή θεωρείται και μπορεί να καεί.
Μερικά καλώδια για τις απαιτούμενες γέφυρες.
Άλλες λύσεις όπως σταθεροποιητές τάσης κλπ, είναι ημίμετρα. Δεν έχουμε δυνατότητες ρυθμίσεων απώλειες ουδέτερου, καθώς μπορεί να έχουμε υπερθερμάνσεις ή και πυρκαγιές.
Όπως και αρκετή ώρα επαναφοράς όταν οι σταθεροποιητές είναι μεγάλοι. Δεν τους προτείνω. Όπου τους συναντώ, τους αφαιρώ!!
Ότι απορία έχετε, ότι δεν έχετε καταλάβει, παρακαλώ στείλτε μας μήνυμα ή στο inbox της σελίδας μας του Facebook: Electricalnews GR ή στο e mail που φαίνεται στο πεδίο: Επικοινωνία του Site μας.
Διαβάστε παρακάτω σχετικά και σημαντικά άρθρα που αφορούν την εγκατάστασή μας και την ασφάλειά μας…
Γιατί καίγεται συχνότερα ο ουδέτερος σε μια ηλεκτρική εγκατάσταση;
