Λάσπη VS Γύψος!! Πώς στηρίζουμε τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις;

Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Σκαψίματα, σωληνώσεις, καλωδιώσεις….. όμως τι γίνεται με όλα αυτά; Πως …στέκονται όλα στη θέση τους;

Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για τον τρόπο στήριξης των σωληνώσεων σε μια ηλεκτρική εγκατάσταση

Κατ αρχήν να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι ανάλογα σε ποιά περιοχή της χώρας βρισκόμαστε, θα συναντήσουμε και άλλους τρόπους στήριξης των ηλεκτρικών γραμμών μας!

Σε πολλά μέρη της χώρας ‘’δουλεύει’’ το σύρμα! Ναι το σύρμα. Θυμάμαι μια εποχή το 1995 περίπου, τότε που είχε γίνει ο μεγάλος σεισμός στην Κοζάνη των 6,6 ρίχτερ (δείτε σχετικά για εκείνο το σεισμό!)και είχαν πέσει αρκετά σπίτια, είχαμε ανέβει να φτιάξουμε αρκετά από τα καινούργια που τότε το κράτος μεριμνούσε ακαριαία και έφτιαχνε σπίτια  του κόσμου μετά από καταστροφές.

Είχαμε αναλάβει 10 σπίτια των 55m2 τα οποία εγώ με ένα βοηθό είχαμε σταλεί τότε από τον συνεργάτη μου, να κατασκευάσουμε το ηλεκτρολογικό κομμάτι των 10 σπιτιών.

Υπήρχαν όμως κι άλλα τα οποία τα είχαν αναλάβει συνεργεία από τη βόρεια Ελλάδα, δε θυμάμαι από πού, αλλά είχαν κι αυτοί ακόμη 10 – 20 σπίτια.

Εφόσον καθημερινά ήμουν εκεί, έτυχε και γνώρισα τους ηλεκτρολόγους που έφτιαχναν τα άλλα σπίτια. Αυτό που μου προξένησε μεγάλη εντύπωση (διότι τόσα χρόνια – από τα 16 μου – στην πόλη δεν είχα συναντήσει τέτοιο τρόπο σωληνώσεων) ήταν ο τρόπος που στήριζαν τα κουτιά διακόπτου και τις σωλήνες. Πραγματικά έπαθα πλάκα τότε. Ενώ όλες οι σωληνώσεις γίνονταν με σπιράλ, των γνωστών διατομών (Φ11 – Φ13,5 – Φ16 – Φ23) η στήριξη των σωληνώσεων – κουτιών – κλπ γίνονταν μόνο και αποκλειστικά με …σύρμα!! Ναι με σύρμα!

Μου προκάλεσε τεράστια εντύπωση. Όχι ότι είναι λάθος να στηρίζεις με σύρμα τις σωλήνες και το υπόλοιπο υλικό, ούτε αναφέρει πουθενά κανένας κανονισμός ποιος είναι ο σωστός τρόπος στήριξης. Απλά έβλεπα ότι ήταν τρομακτική καθυστέρηση για το συνεργείο των ηλεκτρολόγων, ο τρόπος στήριξης που είχαν μάθει!

Επιτρέψετε μου μια παρένθεση: Ακόμη ένα αξέχαστο εκείνων των ημερών στην χτυπημένη Κοζάνη…. κάθε πρωι, μεσημέρι, έρχονταν θείες και γιαγιάδες του χωριού, από τις 8 το πρωί, με ένα δίσκο ο οποίος ΔΕΝ είχε καφέ, αλλά: Ντοματούλα, τυράκι κατσικίσιο, ελίτσα και τσίπουρο!!! 12 μέρες ευχαριστηθήκαμε περιποίηση από τους ανθρώπους. Να ναι καλά.

Βέβαια, σε κάθε μέρος της Ελλάδας και πόσο μάλλον του κόσμου, θα δούμε και διαφορετικό τρόπο. Πχ, στην Ικαρία είχα δει να δουλεύουν με το…. γάντι!! Ναι όπως ακούσατε, χρησιμοποιούσαν λάσπη αλλά το μυστρί ΔΕΝ υπήρχε για κανέναν λόγο!!! Άλλο πάλι κι αυτό, βάλε γάντι, βγάλε γάντι …. Τέλοσπάντων είπαμε υπάρχουν πολλοί και διάφοροι τρόποι ανάλογα την τοποθεσία και τα …έθιμα!

Αυτό με το γάντι, πραγματικά εντυπωσιακό και θυμάμαι τότε (2008) είχε έρθει ένας συνάδελφος από Ικαρία να μας βοηθήσει σε κάποια εγκατάσταση. Αφού ετοιμάσαμε τη λάσπη, ανεβήκαμε στις σκάλες και …δώστου τους κουβάδες επάνω στη σκάλα. Ξαφνικά βλέπω τον Ικαριώτη να βγάζει από την τσέπη του γάντια! ‘’Τι είν αυτό; Ρώτησα. ‘’Αααααασε ρε Αθηναιάκι’’ μου απάντησε!! Που μου μάθατε με μυστράκια να δουλεύετε!! Lol

Αλλά ας μιλήσουμε για το υλικό που χρησιμοποιείται για στήριξη και ας αφήσουμε τα έθιμα του κάθε τόπου.

Παλιός τρόπος στήριξης ήταν ο γύψος.

Μάλιστα πολλοί θα τον θυμάστε.

Ένα υλικό πολύ βολικό διότι τραβούσε γρήγορα με αποτέλεσμα να έχουμε γρήγορη στήριξη χωρίς φόβο να πέσουν μετά από λίγο οι σωλήνες.

Υπήρχαν (και υπάρχουν) 2 είδη γύψων.

Ο γύψος καλλιτεχνίας…

και ο γύψος οικοδομών.

Ο καθένας είχε την ιδιότητά του.

Ο γύψος οικοδομών είχε το πλεονέκτημα να τραβά πολύ γρήγορα οπότε ιδανικός για μικρά μερεμέτια! Γιατί όμως μικρά; Διότι αν φτιάχναμε πολύ μετά από λίγα λεπτά (και ούτε) γίνονταν πέτρα, με αποτέλεσμα να πετιέται το υλικό! Δεν προλαβαίνεις να το χρησιμοποιήσεις όλο. Άρα ήταν ιδανικός για μικρά μερεμέτια και όχι για ολόκληρη την εγκατάσταση.

Ο γύψος καλλιτεχνίας ήταν ιδανικός για μεγαλύτερες εγκαταστάσεις αφού μπορούσες να φτιάξεις υλικό μπόλικο και να ρίχνεις στις σωλήνες, χωρίς το φόβο να σου τραβήξει σε λίγα δευτερόλεπτα όπως ο οικοδομών.

Ένα κολπάκι που έκαναν οι παλαιότεροι όταν χρησιμοποιούσαν γύψο καλλιτεχνίας, ήταν να ρίχνουν λίγο αλάτι μέσα !! Οπότε τραβούσε ελαφρώς γρηγορότερα από τον σκέτο! Ήταν κάτι ενδιάμεσο από τον οικοδομών και τον καλλιτεχνίας.

Ποιο ήταν όμως το βασικό μειονέκτημα όπου αναγκάστηκε ο τεχνίτης να αφήσει το γύψο στις εγκαταστάσεις;

Σύγχρονη ηλεκτρική εγκατάσταση στηριγμένη με γύψο!

Το βασικότερο όλων ήταν ότι μετά από λίγο καιρό παρατηρούμε σκάσιμο στον τοίχο, σαν μια ρωγμή όπου έχει πέσει γύψος!! Καθώς επίσης το μόνο συνεργείο που χρησιμοποιούσε γύψο ήταν ο Ηλεκτρολόγος.  Επίσης, όπου χτύπαγες αργότερα για κάποιο μερεμέτι, έτσι και πετύχαινες γύψο, έσκαγε ολόκληρο κομμάτι τοίχου, όσο και ο γύψος που ήταν στα σημεία!

Όμως ο αγαπημένος γύψος, είναι ακόμη αγαπητός σε πολλούς. Δε σας κρύβω ότι μπορεί και γω κάποιες φορές σε μικρές εργασίες να χρησιμοποιήσω γύψο. Όμως …. Για να μην έχουμε το πρόβλημα με το σκάσιμο στους τοίχους ένα μικρό κόλπο είναι να χρησιμοποιούμε αναλογία γύψου και μάρμαρο σκόνη! Ιδανικός συνδυασμός, οπότε εκεί θα παρατηρήσουμε ότι δε σκάει πλέον το μερεμέτι και επίσης μπορούμε να φτιάξουμε αρκετό υλικό το οποίο δε θα τραβήξει γρήγορα.

Οι αναλογίες υλικών που θα χρησιμοποιήσουμε είναι 1 γύψο / 3 μάρμαρο.

Ο γύψος λοιπόν είναι ένα υλικό το οποίο αγαπήθηκε από πολλούς επαγγελματίες και είναι ακόμη αγαπητό για μικρές εργασίες (όπως αλλαγή πίνακα, μεταφορές φωτιστικών σημείων, πριζών κλπ) είπαμε όμως, με χρήση βοηθημάτων…. Μάρμαρο ή ακόμη και άμμο. Αυτά είναι τα βασικότερα. Μπορούμε να βάλουμε και κόλλα πλακιδίων και άλλα υλικά.

Αν ο μάστορας ήταν και ελαφρώς μερακλής, θα παρατηρούσαμε ….μάλλον ΔΕΝ θα παρατηρούσαμε ότι πέρασε από το σημείο. Ένα πλεονέκτημα ακόμη ήταν ότι τα μερεμέτια γίνονται τέλεια με τη χρήση γύψου.

Μια σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι, στη χρήση γύψου απαραίτητα πρέπει να βρέχουμε το μερεμέτι πριν γυψάρουμε το σημείο. Ώστε να τραβήξει καλύτερα και να μην υπάρχει σκόνη στα άκρα που σημαίνει ακόμη γρηγορότερο σκάσιμο του τοίχου.

Κάποτε, όταν έδιναν εξετάσεις για την άδεια του ηλεκτρολόγου (οι παλιοί θα το θυμάστε – εγώ δε το θυμάμαι Lol αλλά μου το έχει πει συγγενικό πρόσωπο ηλεκτρολόγος) μια από τις κλασικές ερωτήσεις που έπεφτε στις θεωρητικές ήταν: ‘’Τι βάζουμε πρώτα στον κουβά; Το νερό ή το γύψο;’’

Και όμως ναι, μην απορείτε. Αν βάζαμε πρώτα το γύψο, θα παρατηρούσαμε ότι γινόταν κόμποι το υλικό!! Ενώ αν βάζαμε πρώτα το νερό με το ανακάτεμα και προσθέτοντας γύψο σιγά σιγά, τότε το υλικό γίνονταν ομοιόμορφο!

Είχαν κοπεί αρκετοί από αυτή την ερώτηση παγίδα!!

Όμως η ανάγκη για μεγαλύτερες ποσότητες και η τρομερή ανοικοδόμηση έφεραν στο προσκήνιο τη γνωστή …Λάσπη. Για τη λάσπη θα σας πω παρακάτω. Πρώτα θα πιάσουμε ένα άλλο υλικό ακόμη πιο σύγχρονο το οποίο είναι ο …

Έτοιμος σοβάς.

Τα τελευταία χρόνια έχουν βγεί κι άλλα υλικά όπως έτοιμος σοβάς…

αλλά (κατά την άποψή μου πάντα) το υλικό αυτό από μόνο του είναι για πέταμα. Άσε που θέλεις άπειρα τσουβάλια για να φτιάξεις μια ικανοποιητική ποσότητα.

Και γιατί λέω από μόνο του. Διότι χωρίς την μίξη με άλλο υλικό όπως θα το πετάς στον τοίχο, έτσι θα πέφτει κάτω μαζί με τις σωλήνες. Με αποτελέσματα τραγικά διότι από τα νεύρα σου μπορεί και να πετάξεις και όλα τα εργαλεία από το μπαλκόνι. Εννοείται ότι για να κάνουμε χρήση έτοιμου σοβά, πρέπει να γίνει καλό βρέξιμο στα σημεία που θα πιάσει. Έχουμε μια ελπίδα ακόμη ότι δε θα βρεθεί όλος στο πάτωμα.

Προτέρημα είναι ότι δε σκάει ο τοίχος σε περίπτωση μικρών εργασιών, στις οποίες και πάλι δε θα έκανα χρήση ΜΟΝΟ σκέτου έτοιμου σοβά. Θα ανακάτευα και ακόμη ένα υλικό οπότε να γίνονταν πιο … ‘’κολλητικός’’ δηλ να έπιανε καλά στον τοίχο.

Άρα αφού απορρίπτω τον έτοιμο σοβά λόγω ψυχικών διαταραχών που μπορεί να σου προκαλέσει και δεν είμαστε για τέτοια, θα περάσουμε στο βασικότερο, στο καλύτερο, στο ιδανικότερο όλων των υλικών στήριξης που έχει ανακαλυφτεί από τον άνθρωπο!! Ποιο είναι αυτό; Μα φυσικά η Λάσπηηηηηηηη

Λάσπη; Τι είναι η λάσπη;

Η λάσπη είναι ένα μείγμα από τα παρακάτω υλικά: Τσιμέντο, Άμμο, ασβέστη και νερό φυσικά. Αυτά τα τρία υλικά σε σωστές αναλογίες δημιουργούν ένα υλικό το οποίο είναι ο βασικότερος τρόπος στήριξης των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων  εδώ και πολλά χρόνια.

Ξέρουμε να φτιάχνουμε λάσπη; Πως γίνεται η λάσπη του ηλεκτρολόγου;

Μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους όπως σε μεγάλους κουβάδες (το απορρίπτω λόγω βάρους) με αναδευτήρα ή με μπετονιέρα όπως αυτές που βλέπουμε στις οικοδομές. Μπετονιέρες τέτοιες έχουν συνήθως όλα τα άλλα επαγγέλματα, εκτός του ηλεκτρολόγο. Και επειδή η ανάγκη λάσπης ενός ηλεκτρολόγου δεν είναι τεράστια, θα παραμείνω στο γνωστό σε όλους φτυάρι.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να φτιάξουμε λάσπη με το φτυαράκι μας. Ξεκινούμε και φέρνουμε σε ένα χώρο του έργου, άμμο. Διαλέγουμε ένα κεντρικό σημείο του χώρου (συνήθως τα σαλόνια ήταν για ποσότητες λάσπης) και φέρνουμε άμμο, φέρνουμε …φέρνουμε ….όσο έχουμε υπολογίσει στο περίπου ότι θα χρειαστούμε. Θυμάμαι το 1980 που ανοικοδομούσαμε το Mπραχάμι, κάθε πρωί ανεβάζαμε με τα χέρια φυσικά τότε, 30 ντενεκέδες άμμο σε κάθε όροφο!! Ώστε να έχουμε για όλη τη διάρκεια του έργου. Αν υπήρχε ακόμη χτίστης στο χώρο, τότε μας δάνειζε το αναβατόριο που είχε, οπότε τη … σκαπουλάραμε. Αν είχε μπει ήδη σοβατζής…. τότε κλαύτα  Χαράλαμπε…. Τρέχαμε και δε φτάναμε!

Εκτός από την άμμο (που είναι το πρώτο υλικό που φέρνουμε στο έργο) έχουμε τον ασβέστη. Ασβέστη λοιπόν υπολογίζουμε περίπου 1 ανά 2 άμμου! Παλαιότερα που ο ασβέστης ήταν πιο πυκνός η αναλογία ήταν 1 προς 3. Δηλαδή 3 άμμο 1 ασβέστη. Τώρα που τον έχουν κάνει σα γιαούρτι με 0% λιπαρά, θέλει σχεδόν 1 στα 2.

Όταν έχουμε να διανύσουμε βαριά μέρα, δηλαδή όλη τη μέρα σωληνώσεις δύο τρία άτομα, τότε θα φτιάξουμε μόνο το μείγμα άμμου και ασβέστη. Οπότε όποτε χρειαζόμαστε λάσπη, απλά συμπληρώνουμε τσιμέντο και κάνουμε τη δουλειά μας. Με αυτό τον τρόπο δε θα σφίξει η λάσπη και δεν θα παιδευόμαστε όλη μέρα να μαλακώνουμε τη λάσπη.

Επίσης αυτό ήταν (και είναι) ένα ωραίο tip ώστε να φτιάχνουμε υλικό μια φορά,  για τρείς μέρες δουλειά, το οποίο υλικό δεν χαλάει (σφίγγει) οπότε χρησιμοποιούμε καθημερινά από αυτό με την προσθήκη ανάλογης ποσότητας τσιμέντου.

Τσιμέντο! Άλλη φοβερή πατέντα αυτό το υλικό.

Ξέρουμε πόση ποσότητα τσιμέντου βάζουμε στη λάσπη μας;

Γενικότερα, μια καλή λάσπη είναι η λάσπη που κολλάει (και δεν πέφτουν οι σωλήνες μαζί της στο πάτωμα, αλλά και μια λάσπη που τραβάει καλά και σφίγγει καλά αφού πέσει στον τοίχο.

Άρα υπολογίζουμε πολλές φορές από το χρώμα, το πόσο τσιμέντο θα βάλουμε! Αν είναι πορτοκαλί σημαίνει ότι θέλει κι άλλο τσιμέντο (πορτοκαλί λέω στο περίπου το χρώμα της άμμου). Μπορεί να είναι πορτοκαλί και να κολλάει λόγω του ασβέστη, αλλά δε θα σφίγγει! Θα είναι μια σαθρή τοποθέτηση.

Θυμάστε πολλοί εκείνες τις εποχές (μέχρι το 2008) που υπήρχε τρομερή ανοικοδόμηση και όλοι οι κατασκευαστές έκαναν οικονομία στα υλικά και η λάσπη του σοβατζή ήταν κόκκινη; Το τσιμέντο το έβλεπες με το μικροσκόπιο. Γι αυτό ακόμη και σήμερα αν θέλεις να κάνεις μερεμέτι σε σπίτι παραγωγής, το κάνεις ….με τα νύχια!!

Στον ηλεκτρολόγο όμως, ενώ δε κάνει το λίγο τσιμέντο, δεν κάνει ούτε το πολύ!  Γιατί σκάει και επίσης τραβάει γρήγορα με αποτέλεσμα κάθε λίγο να συμπληρώνουμε νερό και δώστου φτυάρι πάλι.

Άρα η φύση έχει προνοήσει σε όλα …. ‘’παν μέτρον άριστον’’ !!

Μόλις δούμε χρώμα σκούρο στη λασπίτσα μας σημαίνει ότι είναι έτοιμη για χρήση. Καλό ανακάτεμα χρειάζεται μόνο, ώστε να μην έχει κομμάτια ασβέστη ή γενικά πρέπει να μη ξεχωρίζεις τα υλικά.

Η πολύ νερουλή λάσπη θα πέφτει, η πολύ σφιχτή ….πάλι θα πέφτει!! Ε αμάν …. ‘’παν μέτρον άριστον’’ είπαμε. Λάσπη η οποία θα γέρνεις το μυστρί περίπου 30-35 μοίρες (με το μάτι λέω τώρα Lol)  και θα στέκεται!

Ένα μειονέκτημα του ασβέστη είναι ότι οξειδώνει τα σίδερα του οπλισμού του κάθε κτιρίου. Οπότε καλό είναι να μην κάνουμε χρήση ασβέστη όταν βλέπουμε σίδερο. Θα μου πεις τώρα …μα καλά οι σοβατζήδες ασβέστη δε ρίχνουν σε άπειρες ποσότητες; Ναι αλλά ο ηλεκτρολόγος …..’’ξύνει’’ τις γωνίες στις κολώνες!! Οπότε καλό είναι να μη ‘’ξύνουμε’’ και αν τελικά είναι αναπόφευκτο το ξύσιμο, υπάρχουν άλλα σύγχρονα υλικά που χρησιμοποιούνται για κατασκευή λάσπης, εκτός του ασβέστη!!

Όμως δε θα πούμε για άλλα υλικά, όπου υπάρχουν πολλών ειδών, αλλά μόνο για τα βασικά που χρησιμοποιούνται κατά κόρον!

Αφού ανακατέψουμε και είμαστε έτοιμοι για σωλήνωμα, τι πρέπει να προσέχουμε;

Το βασικότερο είναι να μη πετάμε τη λάσπη και τα κάνουμε όλα λίμπα γύρω μας. Πολύ σημαντικό είναι να μπαίνει ένα στρώμα λάσπης πίσω από τις σωλήνες μας, μετά κολλάμε επάνω τις σωλήνες και από πάνω ακόμη ένα στρώμα λάσπης. Έτσι (και εφόσον είναι εντάξει η λάσπη μας) έχουμε μια καλή στήριξη των σωλήνων στον τοίχο.

Μπορούμε, όταν έχουμε πάνω από δύο σωλήνες στον τοίχο (πχ 5 ή παραπάνω) να δουλεύουμε τη μύτη από το μυστρί μας πιέζοντας τη λάσπη στο τελείωμα οπότε να μη ξεκολλάει από τον τοίχο. Επιτυγχάνουμε ακόμη καλύτερη στήριξη.

Ειδικά σε σωλήνες οι οποίες είναι κατακόρυφες καλό είναι να ακολουθούνται και τα δύο tips. Θυμάμαι τον Ντέρεκ, έναν καλό μάστορα που είχαμε κάποτε, σε μια βίλα στη Βούλα, σωληνώσεις. Ανέβασμα από τον πίνακα με πολλές σωλήνες (δε θυμάμαι αριθμό αλλά ήταν πολλές), ‘’βάλε λάσπη από πίσω’’ του φώναζα ….τίποτα αυτός…. Βρε βάλε λάσπη θα πέσουν όλες….. τίποτα ο Ντέρεκ. Μόλις τελείωσε και κατέβαινε τη σκάλα, έφαγε όλο το σύνολο των σωλήνων με τη λάσπη στο κεφάλι Lol Lol. Είναι κάποια περιστατικά που έγιναν πριν πολλά χρόνια αλλά τα θυμάμαι και γελάω ακόμη. Βέβαια ο Ντέρεκ μετά έλεγε ότι εγώ τον γρουσούζεψα και όχι το ξερό του κεφάλι Lol.

Ένα άλλο που πρέπει να προσέχουμε όταν λασπώνουμε, ειδικά όταν είμαστε σε ανακαίνιση χώρων, να προσέχουμε ώστε η λάσπη να είναι τουλάχιστον 2 χιλιοστά μέσα από το όριο (πρόσωπο) του σοβά. Ώστε να μη δυσκολεύουμε το σοβατζή στα μερεμέτια ή τον μπογιατζή. Επίσης ΔΕΝ είναι καλό να την αλείφουμε και να είναι λεία εντελώς! Πρέπει η λάσπη του ηλεκτρολόγου να έχει άγρια επιφάνεια, οπότε με το μυστρί μας, τραβάμε προς τα επάνω αφού την έχουμε στρώσει όπως θέλουμε…

Βοηθητικοί τρόποι στήριξης σωλήνων είναι: Κομμάτια από καλώδιο πλακέ ή Τσέρκι (αυτά τα δύο συνήθως όταν θέλουμε στήριξη σε μπετό) σφήνες με σωλήνες στις τουβλότρυπες. Άλλος τρόπος είναι πρόκα με σύρμα (κυρίως σε τσιμεντόλιθο) και πολλοί άλλοι ακόμη, ανάλογα με το μέρος της χώρας που βρισκόμαστε είπαμε.

Αυτά είχα να γράψω σήμερα για εσάς αγαπημένοι μου αναγνώστες. Ελπίζω να σας άρεσε το άρθρο με τις ….λάσπες και τους… γύψους και περιμένουμε τα σχόλιά σας και νέους ή άλλους τρόπους στήριξης ηλεκτρικών γραμμών.

Εσείς πως στηρίζετε τα ηλεκτρολογικά στον τοίχο;