Απαιτήσεις πιστοποίησης Θυροτηλεφώνων – Θυροτηλεοράσεων

στη σελίδα electrologos.gr

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ ορίζει ξακάθαρα τις ευθύνες όλων των εμπλεκομένων στην αλυσίδα παραγωγής και διακίνησης συστημάτων θυροτηλεφώνων-θυροτηλεοράσεων. Ανάλογα σαφείς είναι και οι νοπμοθετικές προβλέψεις για την κατασκευή των εγκαταστάσεων τέτοιων συστημάτων.

Τα συστήματα θυροτηλεφώνων και θυροτηλεοράσεων αποτελούνται τουλάχιστον από τον εξοπλισμό εισόδου (πόρτας), τα θυροτηλέφωνα ή θυροτηλεοράσεις που τοποθετούνται σε κάθε διαμέρισμα και την ηλεκτρομαγνητική κλειδαριά.

Σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάθε οικονομικός φορέας (κατασκευαστής – εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος – εισαγωγέας – διανομέας) που εμπλέκεται στην αλυσίδα εφοδιασμού έχει υποχρεώσεις. Οι υποχρεώσεις αναλύονται σε κάθε μία Οδηγία, για κάθε οικονομικό φορέα χωριστά.

Ειδικότερα:

Οι κατασκευαστές εξασφαλίζουν ότι οι συσκευές που καθιστούν διαθέσιμες στην αγορά είναι σχεδιασμένες και κατασκευασμένες σύμφωνα με τις ουσιώδεις απαιτήσεις. Καταρτίζουν τον τεχνικό φάκελο, διενεργούν την αξιολόγηση της συμμόρφωσης και καταρτίζουν τη δήλωση συμμόρφωσης ΕΕ. Ο τεχνικός φάκελος πρέπει να διατηρείται τουλάχιστον επί 10 έτη από τη διάθεση του εξοπλισμού στην αγορά.

Οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι ασκούν τα καθήκοντα που προσδιορίζονται στην εντολή την οποία έλαβαν από τον κατασκευαστή, μεταξύ άλλων να διατηρούν τη δήλωση συμμόρφωσης ΕΕ και τον τεχνικό φάκελο επί 10 έτη.

Προτού διαθέσουν συσκευή στην αγορά, οι εισαγωγείς εξασφαλίζουν ότι ο κατασκευαστής έχει διενεργήσει την κατάλληλη διαδικασία αξιολόγησης της συμμόρφωσης,  έχει καταρτίσει τον τεχνικό φάκελο, ότι η συσκευή φέρει τη σήμανση CE, συνοδεύεται από τα απαιτούμενα έγγραφα και ότι κάθε συσκευή φέρει αριθμό σειράς, τύπο, όνομα του κατασκευαστή ή το εμπορικό του σήμα. Οι εισαγωγείς σημειώνουν στη συσκευή το όνομα, την καταχωρισμένη εμπορική επωνυμία ή το καταχωρισμένο εμπορικό σήμα τους, και τη διεύθυνση αλληλογραφίας τους, ή, όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, αναγράφουν τα στοιχεία αυτά στη συσκευασία της συσκευής ή σε έγγραφο που το συνοδεύει.

Τέλος οι διανομείς έχουν και αυτοί ευθύνη, διότι προτού καταστήσουν διαθέσιμη τη συσκευή στην αγορά, επαληθεύουν ότι η συσκευή φέρει τη σήμανση CE, ότι συνοδεύεται από τα απαιτούμενα έγγραφα και από οδηγίες και τις πληροφορίες που πρέπει και ότι ο κατασκευαστής και ο εισαγωγέας έχουν τηρήσει τις απαιτήσεις που ισχύουν γι’ αυτούς.

Ανάλογα με το αν οι συσκευές έχουν δυνατότητα ή όχι ασύρματης επικοινωνίας, υπάγονται σε διαφορετικές Οδηγίες με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:

Οι παραπάνω Οδηγίες αντικατέστησαν προηγούμενες αντίστοιχες Οδηγίες από την ημερομηνία που αναφέρεται στον πίνακα ΙΙ. Η δήλωση συμμόρφωσης εξοπλισμού που έχει διατεθεί στην αγορά μετά την ημερομηνία εφαρμογής της νέας Οδηγίας, πρέπει να αναφέρει τη νέα Οδηγία.

Συμμόρφωση στα νέα πρότυπα

Οι κατασκευαστές είναι υποχρεωμένοι να καταρτίσουν νέες δηλώσεις συμμόρφωσης σύμφωνα με τις νέες Οδηγίες. Καθώς τα πρότυπα επικαιροποιούνται συνεχώς, πρέπει να γίνει νέα αξιολόγηση συμμόρφωσης σύμφωνα με τις νέες εκδόσεις των προτύπων.

Σύμφωνα με τις απαιτήσεις των παραπάνω Οδηγιών, οι συσκευές πρέπει να έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί σύμφωνα με την ορθή μηχανολογική πρακτική έτσι ώστε να εξασφαλίζονται:

·         Η προστασία της υγείας, της ασφάλειας και της περιουσίας των χρηστών

·         Η ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα

·         Η προστασία του ραδιοφάσματος, εάν χρησιμοποιούν ασύρματη επικοινωνία

·         Ο περιορισμός της χρήσης ορισμένων επικίνδυνων ουσιών (Μόλυβδος, Υδράργυρος, Κάδμιο, Εξασθενές χρώμιο, Πολυβρωμοδιφαινύλια (PBB), Πολυβρωμοδιφαινυλαιθέρες (PBDE)

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων ο κατασκευαστής πρέπει να έχει διενεργήσει μία από τις συγκεκριμένες διαδικασίες αξιολόγησης της συμμόρφωσης που αναφέρονται στις Οδηγίες και να έχει διασφαλίσει ότι οι συσκευές που θα διατεθούν στην αγορά πληρούν τις προδιαγραφές των διεθνών προτύπων. Αφού αποδειχθεί η συμμόρφωση των συσκευών με τους παραπάνω στόχους,  ο κατασκευαστής πρέπει να καταρτίσει τη δήλωση συμμόρφωσης ΕΕ και να θέσει τη σήμανση CE στις συσκευές προκειμένου να κυκλοφορεί νόμιμα στην αγορά. Η σήμανση CE αποτελείται από το ακρωνύμιο “CE” με την συγκεκριμένη γραφική απεικόνιση (σχήμα 1)

Η ορθή σήμανση CE πρέπει να ελέγχεται για να αποφευχθεί η παραπλάνηση από παραπλανητική σήμανση CE που μπορεί να έχει τη μορφή του σχήματος 2

Η συμμόρφωση επιμέρους εξαρτημάτων μιας συσκευής με κάποια από τις παραπάνω Οδηγίες δεν σημαίνει αυτόματα ότι συμμορφώνεται ολόκληρη η συσκευή στην οποία τα εξαρτήματα ενσωματώνονται.

Επομένως το πρώτο μέλημα του κάθε ενδιαφερόμενου πρέπει να είναι να διαπιστώσει ότι υπάρχει σε κάθε μία συσκευή η ορθή σήμανση CE που σημαίνει ότι έχει ήδη καταρτιστεί η δήλωση συμμόρφωσης με τις κατά περίπτωση Ευρωπαϊκές Οδηγίες που εφαρμόζονται σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα. Σε περίπτωση που η δήλωση συμμόρφωσης είναι διαθέσιμη, πρέπει αυτή να αναφέρει την ισχύουσα Οδηγία και όχι την προηγούμενη (για εξοπλισμό που έχει διατεθεί στην αγορά μετά την ημερομηνία εφαρμογής της νέας Οδηγίας), το συγκεκριμένο εξοπλισμό και όχι παραπλήσιο ως και τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα με τα οποία έχει γίνει η αξιολόγηση. Τα πρότυπα πρέπει να αναφέρουν την χρονολογία δημοσίευσης, διότι πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε οι εκδόσεις των προτύπων που είναι σε ισχύ.

Οι υποχρεώσεις των κατασκευαστών

Ο κατασκευαστής πρέπει να έχει μεριμνήσει ώστε τα πλήρη στοιχεία του (όνομα, καταχωρισμένη εμπορική επωνυμία ή  καταχωρισμένο εμπορικό σήμα, ταχυδρομική διεύθυνση, σημείο επαφής για επικοινωνία με τον κατασκευαστή) να είναι διαθέσιμα στον τελικό χρήστη και να αναγράφονται τουλάχιστον στην ελληνική γλώσσα.

Επιπλέον θα πρέπει η συσκευή να συνοδεύεται από οδηγίες και άλλες πληροφορίες ασφάλειας που απαιτούνται για τη χρησιμοποίηση της σύμφωνα με τη χρήση για την οποία προορίζεται. Εφόσον η συσκευή καθίσταται διαθέσιμη στην ελληνική αγορά, οι οδηγίες και άλλες πληροφορίες ασφαλείας πρέπει να αναγράφονται τουλάχιστον στην ελληνική γλώσσα.

Οι ανωτέρω οδηγίες και πληροφορίες ασφάλειας καθώς και κάθε σήμανση πρέπει να είναι σαφείς, κατανοητές και εύληπτες.

Η Οδηγία 2014/53/ΕΕ

Ειδικότερα εφόσον εφαρμόζεται η Οδηγία 2014/53/ΕΕ (Π.Δ. 98/2017)  οι κατασκευαστές πρέπει να εξασφαλίζουν ότι κάθε τεμάχιο συνοδεύεται από αντίγραφο της δήλωσης συμμόρφωσης ΕΕ ή από απλουστευμένη δήλωση συμμόρφωσης ΕΕ. Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται μια απλουστευμένη δήλωση συμμόρφωσης ΕΕ, αυτή πρέπει να περιλαμβάνει τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα από όπου μπορεί να ληφθεί το πλήρες κείμενο της πλήρους δήλωσης συμμόρφωσης ΕΕ. Εφόσον ο ραδιοεξοπλισμός καθίσταται διαθέσιμος στην ελληνική αγορά τα ανωτέρω στοιχεία πρέπει να αναγράφονται τουλάχιστον στην ελληνική γλώσσα.

Οι εγκαταστάτες πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η συμμόρφωση με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα διασφαλίζει σημαντικά ποιοτικά χαρακτηριστικά που είναι αναγκαία για την απρόσκοπτη λειτουργία του εξοπλισμού, όπως π.χ. την ατρωσία σε εξωτερικά ηλεκτρομαγνητικά πεδία και τη μη διακοπή της λειτουργίας σε περίπτωση διακυμάνσεων της τάσης.

Σχετικά είναι τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα της σειράς ΕΝ 50491 «Γενικές απαιτήσεις ηλεκτρονικών συστημάτων για οικίες και κτίρια (HBES) και συστημάτων αυτοματισμού και ελέγχου κτιρίων (BACS)». Η συμμόρφωση με τα πρότυπα αυτά διασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία του εξοπλισμού στις συνθήκες του συνηθισμένου οικιακού και βιομηχανικού ηλεκτρομαγνητικού περιβάλλοντος από πλευράς λειτουργικών απαιτήσεων ασφάλειας, ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας και περιβαλλοντικών συνθηκών.  Εφόσον συνυπάρχει ραδιοεξοπλισμός απαιτείται αξιολόγηση συμμόρφωσης σύμφωνα με το πλέον κατάλληλο πρότυπο του ETSI.

Τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα της σειράς ΕΝ 50491 καταρτίζονται από την Τεχνική Επιτροπή 205 της CENELEC.

Σε περίπτωση αμφιβολίας σχετικά με τα Πρότυπα που έχει εφαρμόσει ή θα έπρεπε να εφαρμόσει ο κατασκευαστής, μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος να απευθυνθεί σε διαπιστευμένο φορέα αξιολόγησης της συμμόρφωσης για το συγκεκριμένο είδος εξοπλισμού.

Αφού διασφαλιστεί ότι ο εξοπλισμός πληροί τις ουσιώδεις απαιτήσεις, ο ενδιαφερόμενος εγκαταστάτης ή καταναλωτής μπορεί να επιλέξει τις λειτουργικές δυνατότητες του εξοπλισμού.

Εγκαταστάσεις

Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση οικ. 41020/819/2012 (ΦΕΚ 2776 Β/2012) τροποποιήθηκε το άρθρο 30 του Κτιριοδομικού Κανονισμού που αφορά τις εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και καθορίστηκαν οι τεχνικές προδιαγραφές για τα εσωτερικά δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Οι εγκαταστάσεις θυροτηλεφώνου και θυροτηλεόρασης περιλαμβάνονται στις εγκαταστάσεις αυτοματισμού, ελέγχου και επικοινωνιών (CCCB) που περιλαμβάνουν τις εφαρμογές διαχείρισης ενός κτιρίου ή μιας εγκατάστασης, όπως εγκατάσταση συναγερμού, κεντρικού ρολογιού, έλεγχος και τηλεχειρισμός των θυρών, του συστήματος θέρμανσης, φωτισμού, εγκαταστάσεων ασφάλειας, του συστήματος πυροπροστασίας, εγκατάσταση νυχτοφύλακα, καμερών παρακολούθησης και παρόμοιες εγκαταστάσεις.

Βασικές απαιτήσεις κατασκευής

Σύμφωνα με τον Κανονισμό των Εσωτερικών Δικτύων Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (ΚΕΔΗΕ), η σχεδίαση, οι προδιαγραφές, η υλοποίηση και η λειτουργία τους πρέπει να διέπονται από τις εξής βασικές απαιτήσεις:

·         Υγιεινή και Ασφάλεια προσώπων και εγκαταστάσεων. Είναι αναγκαίο να τηρούνται οι κανόνες προστασίας από οποιουσδήποτε κινδύνους, όπως π.χ. επαφή με επικίνδυνη τάση λειτουργίας, τυχαία έκθεση σε ακτινοβολία λέιζερ, πτώση αντικειμένων, υπερθέρμανση, προεξέχοντα αντικείμενα, κεραυνούς κ.λπ. δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες (π.χ. υψηλή υγρασία), άμεση επαφή σωληνώσεων άλλων δικτύων κ.λπ.

·         Διασφάλιση του Απορρήτου των Επικοινωνιών. Για την ικανοποίηση της απαίτησης αυτής απαιτούνται ενέργειες που αποτρέπουν τη δυνατότητα υποκλοπών ή παράνομων παρεμβολών στα δίκτυα.

·         Ακεραιότητα του δικτύου (integrity). Διασφαλίζεται με την ικανοποίηση των τεχνικών προϋποθέσεων που απαιτούνται ώστε να υπάρχει διαλειτουργικότητα του εσωτερικού δικτύου της οικοδομής με τα εξωτερικά δίκτυα όπου υπάρχει τέτοια διασύνδεση.

·         Προσπελασιμότητα. Είναι ευνόητο ότι ο σχεδιασμός και η εκτέλεση της εγκατάστασης πρέπει να έχουν γίνει κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία της εγκατάστασης για την πραγματοποίηση της απαιτούμενης συντήρησης ή της άρσης βλαβών.

·         Επεκτασιμότητα. Επιτυγχάνεται με τον ορθό σχεδιασμό και κυρίως διαστασιοποίηση των στοιχείων της εγκατάστασης (σωληνώσεις, φρεάτια, καλώδια, εξαρτήματα) ώστε να είναι δυνατή η ικανοποίηση μελλοντικών αναγκών.

·         Λειτουργικότητα (functionality). Διασφαλίζεται όταν τα υλικά είναι τυποποιημένα και πιστοποιημένα όσον αφορά την καταλληλότητά τους. Η πιστοποίηση διασφαλίζεται όταν τα υλικά διαθέτουν αξιόπιστα πιστοποιητικά συμμόρφωσης με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες που εφαρμόζονται γι’ αυτά.

·         Σήμανση των συνδέσεων και των ακροδεκτών. Η επαρκής σήμανση επιτρέπει την εύκολη αναγνώριση των ηλεκτρονικών συνδέσεων κατά τους ελέγχους, τις δοκιμές, τις επισκευές και τροποποιήσεις της εγκατάστασης.

·         Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα. Καθώς πολλές εγκαταστάσεις θυροτηλεόρασης υλοποιούνται με τη χρήση δισύρματης γραμμής η οποία δεν παρέχει προστασία από παρεμβολές και συνήθως βρίσκεται πολύ κοντά σε γραμμές ηλεκτρικής ισχύος, η πιστοποίηση του εξοπλισμού ως προς την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα έχει ιδιαίτερη σημασία για την απρόσκοπτη λειτουργία του.

Τεχνικές απαιτήσεις

Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των εγκαταστάσεων αυτοματισμού, ελέγχου και επικοινωνιών, πρέπει να γνωρίζουμε ότι με τον ΚΕΔΗΕ καθορίζονται οι προδιαγραφές των σωληνώσεων και των καναλιών διέλευσης αγωγών, όλων των καλωδιώσεων, συμπεριλαμβανομένων των εναερίων καλωδιώσεων, των απαιτήσεων καταστολής υπερτάσεων, των γειώσεων και ισοδυναμικών συνδέσεων, των ελέγχων που πρέπει να γίνονται στην εγκατάσταση.

Οι προδιαγραφές καθορίζονται με αναφορά σε εναρμονισμένα Ευρωπαϊκά Πρότυπα.

*Ο Νισσήμ Μπενμαγιώρ είναι μηχανολόγος – ηλεκτρολόγος μηχανικός ΕΜΠ και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Ελληνικής Ένωσης Εργαστηρίων.

Πηγή: electrologos.gr