Σχάρες καλωδίων – τι είναι; – πως τοποθετούνται σε κάθε περίπτωση;

στις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις. Το λέω βοηθητικό, διότι και χωρίς αυτές γίνεται δουλειά, απλά θα καθυστερήσουμε πολύ παραπάνω να την εκτελέσουμε, καθώς επίσης θα γεμίζαμε ένα σκασμό καλώδια τις οροφές μας χωρίς τις σχάρες.

Οι σχάρες παράγονται σε διάφορα είδη και διάφορες διαστάσεις και τοποθετούνται σε οροφές, ψευδοροφές, σε δάπεδα (ενδοδαπέδια), επίτοιχα, ή και σε εξωτερικούς χώρους…

Πάμε να τα δούμε ένα ένα…

Οι σχάρες κατασκευάζονται σε διαστάσεις που ξεκινούν από 5 εκατοστά φάρδος και 5 ή 6 (ή και παραπάνω) εκατοστά το ύψος του πλαινού τους και μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 1 μέτρο σε φάρδος ανάλογα με τις απαιτήσεις.

Κυριότερες διαστάσεις που δουλεύονται κατά κόρον σε μεσαίου τύπου έργα είναι οι: 100Χ60, 200Χ60, 300Χ60, 400Χ60 και 500Χ60. Τα μεγέθη αυτά είναι σε χιλιοστά, οπότε μια σχάρα 400Χ60 σημαίνει 40 εκατοστά φάρδος και 6 εκατοστά ύψος.

Μια άλλη διάσταση που μετριέται στις σχάρες είναι το πάχος της λαμαρίνας από το οποίο είναι κατασκευασμένες! Τη λεπτότερη λαμαρίνα θα τη συναντήσουμε σε μικρές διαστάσεις, όπου και δεν απαιτείται μεγάλο βάρος και θα παρατηρήσουμε ότι όσο ανεβαίνουμε σε διαστάσεις, αυξάνεται και το πάχος της λαμαρίνας. Οπότε ξεκινώντας από το 0,6 του χιλιοστού, μπορούμε να συναντήσουμε σχάρες και με 2 χιλιοστά πάχος λαμαρίνας ίσως και παραπάνω!

Άρα, στην ουσία έχουμε 100Χ60Χ0,6. Άρα τρείς διαστάσεις.

Το σύνηθες και αυτό όταν δεν υπάρχουν προδιαγραφές, οι προμηθευτές όταν ζητάμε σχάρα, θα μας πουλήσουν τη φτηνότερη! Οπότε θα μας δώσουν πάχος λαμαρίνας 0,6. Αν όμως το έργο έχει προδιαγραφές, θα πρέπει εμείς να το τονίσουμε στον προμηθευτή μας ώστε να μας παραδώσει σχάρα πάχους 0,8 ή 1 ή παραπάνω mm.

Τα κλασικότερα μήκη μιας έτοιμης σχάρας καλωδίων είναι 2. Σχάρα των 3 μέτρων και σχάρα των 2,5 μέτρων. Αυτό βολεύει τον κάθε Ηλεκτρολόγο στο τι θέλει να κάνει, πόσα μέτρα έχει να τοποθετήσει κλπ.

Σε πιο βαριές (βιομηχανικές)  εγκαταστάσεις θα παρατηρήσουμε σχάρες από ειδική σιδηροκατασκευή. Στην ουσία αναλαμβάνει σιδεράς να κατασκευάσει τις ‘’σχάρες’’ για τα καλώδια ή άλλου τύπου συστήματα ηλεκτροδότησης που θα περάσουν επάνω από αυτές…

Για δάπεδα (ενδοδαπέδια σχάρα) υπάρχουν σχάρες κλειστού τύπου. Είναι χωρίς τρύπες, αυτό για να μην εισχωρήσει μπετόν μέσα στη σχάρα και τα καλώδια. Επίσης τις κλειστού τύπου τις χρησιμοποιούμε και σε εξωτερικούς χώρους για λιγότερη ‘’επαφή’’ των καλωδίων με τους εξωτερικούς παράγοντες (ήλιο, βροχή κλπ). Καθώς επίσης είναι δυσκολότερο να εισχωρήσει κάποιο αιχμηρό αντικείμενο στα καλώδια!

Σχάρες τύπου πλέγματος.

Τέτοιες σχάρες θα συναντήσουμε κυρίως σε δωμάτια IT (Computer rooms). Όχι όμως ότι απαγορεύεται η χρήση τους για ισχυρά ρεύματα, απλά δεν αντέχουν τόσο βάρος. Γενικά είναι για πιο ελαφριά χρήση. Επίσης, οι ανοιχτού τύπου πλέγματος, διευκολύνουν την κάθοδο των οπτικών ινών ή των καλωδίων UTP τα οποία καλώδια δεν πρέπει να τσακίζουν ή να λυγίζουν γενικώς, άρα χρειάζονται μια ελεύθερη κάθοδο προς τα Racks.

Πέραν όλων αυτών, υπάρχουν σχάρες ‘’απλές’’ και σχάρες θερμά γαλβανισμένες. Η θερμά γαλβανισμένη θα διαπιστώσουμε ότι έχει σχεδόν το διπλό βάρος από μια απλή σχάρα και φυσικά μεγαλύτερο κόστος, αλλά είναι για τοποθέτηση σε πιο αντίξοες συνθήκες!

‘’Αξεσουάρ σχάρας’’. (το ονομάζω έτσι γιατί το χρησιμοποιούν μόνο όταν το επιβάλει κάποια επίβλεψη ή προδιαγραφή!!)

Είναι τα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται για τις στροφές! Ή γενικότερα για αλλαγή πορείας μιας σχάρας! Επίσης βγαίνουν σε πάρα πολλά είδη και μεγέθη. Υπάρχουν στροφές ανοιχτές, κλειστές, γωνίες, καμπύλες και πολλά άλλα…

Αυτό το υλικό είναι απαραίτητο, όμως θα το συναντήσουμε σε λίγα έργα. Συνήθως για λόγους κόστους ο ηλεκτρολόγος δεν αγοράζει τέτοιο υλικό, εκτός και αν το επιβάλουν οι προδιαγραφές του κάθε έργου. Όμως είναι πολύ επικίνδυνο και θέλει πάρα πολύ προσοχή όταν δε χρησιμοποιούμε τέτοιο ‘’αξεσουάρ’’, διότι σε κάθε στροφή ή αλλαγή πορείας θα δούμε ότι η σχάρα όπου είναι κομμένη έχει γρέζια ή κοψίματα τα οποία είναι απαγορευτικά πρώτον για τα καλώδια, που ακουμπώντας επάνω σε τέτοια αιχμηρά αντικείμενα, είναι θέμα χρόνου το πότε θα ακουστεί το μπαμ και κατά δεύτερο, σε μελλοντική χρήση της σχάρας από άλλο συνεργείο, μπορεί να μετράμε πόσες …φλέβες ή τένοντες τεχνιτών θα μείνουν επάνω στη σχάρα!! Άρα χωρίς αυτά τα ….’’παλιοαξεσουάρ’’ πρέπει να δίνεται μεγάλη βάση στα κοψίματα από τον τεχνικό τοποθέτησης. Να τροχίζει καλά τις άκρες ή τις γωνίες ώστε το μέταλλο της σχάρας να μην είναι κοφτερό.

Πως τοποθετούνται οι σχάρες και τι υλικά χρειαζόμαστε;

Για να τοποθετηθεί μια σχάρα καλωδίων υπάρχουν και ένα κάρο παρελκόμενα. Αυτά είναι ανάλογα με το που θα τη στηρίξουμε και πως θα τη στηρίξουμε! Άλλο στήριγμα θα αγοράσουμε για οροφή, άλλο είδος για επίτοιχη στήριξη, άλλο στήριγμα για δάπεδο, άλλο για ψευδοδάπεδο και άλλο για ταράτσα.

Από εργαλεία χρειάζεται απαραίτητα ένας τροχός, ώστε να κόβεται η σχάρα και τα παρελκόμενα όπου επιθυμούμε, ένα ψαλίδι, για μικροκοπές, κλειδί 13mm ή άλλο μέγεθος (ανάλογα τις βίδες που θα χρησιμοποιήσουμε, ένα τρυπάνι για την τοποθέτηση των ούπα, λέιζερ ή ράμα (στάθμη με ώχρα) ώστε να σημαδέψουμε ευθείες γραμμές.

Εννοείται ότι τοποθέτηση σε επικίνδυνους χώρους με εύφλεκτο υλικό, δεν χρησιμοποιούμε τροχούς ή εργαλεία που δημιουργούν σπινθήρες!! Για αυτού του τύπου τις εγκαταστάσεις υπάρχουν ειδικά εργαλεία τα οποία πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικούς κατασκευαστές εργαλείων!

Παρελκόμενα σχάρας

Στήριξη σε οροφή ή ψευδοροφή. Χρειαζόμαστε τα παρακάτω:

Ορθοστάτη.

Ο ορθοστάτης (ή κούνια για πολλούς) είναι ένα εξάρτημα στο οποίο θα πατήσει η σχάρα μας. Πωλείται σε μεγέθη έως 3μ. και κόβουμε όσο επιθυμούμε ανάλογα το φάρδος της σχάρας που θα τοποθετήσουμε. Πχ, σε μια σχάρα 200Χ50 (20 πόντων) χρειαζόμαστε 20 πόντους ορθοστάτη για να πατήσει η σχάρα και 2 περίπου εκατοστά από κάθε πλευρά να εξέχει ο ορθοστάτης ώστε να περαστεί η ντίζα στήριξης έως την οροφή.

Ντίζα.

Οι ντίζες κατασκευάζονται και αυτές σε διάφορα διαμετρήματα και μετριούνται σε (Μ). πχ, θα συναντήσουμε ντίζες, Μ6. Μ8, Μ10, Μ12 κοκ. Ανάλογα πάντα με το βάρος που έχουμε να σηκώσουμε στη σχάρα.

Ούπα μεταλλικό.

Τα ούπα είναι το εξάρτημα το οποίο θα τοποθετηθεί στο μπετόν, στην τρύπα που θα ανοίξουμε και σε αυτό θα βιδωθεί η ντίζα!

Παξιμάδια – ροδέλες.

Αυτά τα 2 εξαρτηματάκια είναι άκρως απαραίτητα ώστε, να ενωθούν μεταξύ τους…. Ντίζα – ορθοστάτης

Ταχυσύνδεσμοι ή σύνδεσμοι.

Οι ταχυσύνδεσμοι ή σύνδεσμοι χρησιμεύουν για να ενώσουμε 2 κομμάτια σχάρας μεταξύ τους. Οι ταχυσύνδεσμοι μπορεί να μη χρειαστούν βίδες για την τοποθέτησή τους, ενώ οι σύνδεσμοι χρειάζονται τις βίδες.

Καρόβιδες (ή κασονόβιδες).

Είναι οι βίδες (βίδα – παξιμάδι παρέα) οι οποίες θα σφίξουν τους συνδέσμους μεταξύ των 2 σχαρών ή σε άλλα εξαρτήματα που χρειάζονται οι σχάρες.

Άρα, αυτά που χρειαζόμαστε περιληπτικά: Όταν θέλουμε σχάρα για στήριξη σε οροφή – ψευδοροφή, πάμε στον προμηθευτή μας και του λέμε: Θέλω σχάρα, ορθοστάτη, ντίζα, ούπα, συνδέσμους, καρόβιδες, παξιμάδια, ροδέλες και είμαστε κομπλέ για οποιαδήποτε τοποθέτηση σχάρας και όσα μέτρα θέλουμε!!

Στήριξη σε τοίχο.

Για τη στήριξη σε τοίχο θέλουμε τα παρακάτω:

Γωνίες, ή ορθοστάτη (ανάλογα την κλίση που θέλουμε να την τοποθετήσουμε), καρόβιδες, ούπα και στρυφόνια.

Ψευδοπάτωμα

Για στήριξη σε ψευδοπάτωμα χρειαζόμαστε (Π), στρυφόνια και ούπα, αν θέλουμε να τη σηκώσουμε από το δάπεδο. Και φυσικά καρόβιδες για τη σταθεροποίηση της σχάρας επάνω στο (Π). Αυτά, ανάλογα με το ύψος που θα τη σηκώσουμε θα κατασκευάσουμε το (Π).

Αν θέλουμε στήριξη κατ ευθείαν στο δάπεδο, ένας απλός ορθοστάτης μας κάνει δουλειά, με καρόβιδες, ούπα και στυφόνια.

Η τοποθέτηση ντίζας σε ψευδοπάτωμα δεν είναι σωστή λύση, γιατί δε θα στέκεται η σχάρα όπως πρέπει και εύκολα μπορεί με κάποιο πάτημα η καλό σπρώξιμο να λυγίσουν!

Το (Π) είναι συνήθως μια κατασκευή την οποιά τη φτιάχνει ο ίδιος ο τεχνικός από κομμάτια ορθροστάτη, η οποία κατασκευή στο τέλος θα μοιάζει με το γράμμα Π! Βέβαια υπάρχουν και έτοιμα τέτοια Π τα οποία τα ζητάμε από τον προμηθευτή μας.

Δάπεδο (ενδοδαπέδια σχάρα) Εδώ τα πράγματα είναι σχετικά εύκολα. Μια σχάρα κλειστού τύπου με λίγα ούπα και λίγες βίδες (6 ή 8mm) με τους συνδέσμους, είναι αρκετά για την τοποθέτηση της σε δάπεδο.

Καπάκι σχάρας

Ένα άλλο εξάρτημα που μπορούμε να τοποθετήσουμε σε σχάρες είναι το καπάκι! Καπάκι υπάρχει σε όλα τα μεγέθη των σχαρών και χρησιμοποιείται κυρίως σε εξωτερικούς χώρους, σε μηχανοστάσια, σε σχάρες που έχουν τοποθετηθεί σε τοίχο σε όρθια στήριξη, οπότε και τα καλώδια είναι εύκολα προσβάσιμα σε κάθε άμεσο…. εχθρό. Επίσης καπάκι θα τοποθετήσουμε σε σχάρες οι οποίες τοποθετούνται από την οροφή προς το πάτωμα ή προς κάποιον ηλεκτρικό πίνακα, γενικότερα, όπου είναι επικίνδυνο για χτύπημα σε καλώδια.

Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να διαβάσετε άρθρο του Καθηγητή Τάσου Αντωνάκη, για τον υπολογισμό σχαρών που θα τοποθετήσουμε, με βάση του βάρος που θα δεχτούν επάνω τους… Υπολογισμός σχαρών

Να μη σας κουράσω άλλο όμως. Υπάρχουν δεκάδες σελίδες που θα μπορούσαμε να γράψουμε για τις σχάρες. Τα παραπάνω είναι αρκετά ώστε από αύριο, όλοι οι τεχνικοί να μπορούν να αγοράσουν και να τοποθετήσουν σχάρες. Περιμένουμε τις απορίες σας, παρατηρήσεις, καθώς και κάτι που θα θέλατε να προσθέσουμε για τις σχάρες…