Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις

… σημαντικότερα κομμάτια στην κατασκευή μίας κατοικίας – κτιρίου γραφείων – βιομηχανίας κλπ. Ειδική κρατική νομοθεσία καθορίζει ρητά τις προδιαγραφές ασφαλείας που θα πρέπει να πληρούν οι ηλεκτρολογικές εσωτερικές εγκαταστάσεις στους χώρους αυτούς. Είναι, λοιπόν, αναγκαίο για να έχουμε ωφέλεια από τον ηλεκτρισμό να γίνει η εκτέλεση της εγκατάστασης με σωστό τρόπο. Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις διακρίνονται σε δύο είδη, τις εγκαταστάσεις υπαίθρου και στις εσωτερικές εγκαταστάσεις κλειστού χώρου.

Ορισμός

Ως εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση (Ε.Η.Ε.) εννοούμε μια ηλεκτρική εγκατάσταση που λειτουργεί με την αποκλειστική ευθύνη ενός καταναλωτή, τροφοδοτείται σ’ ένα σημείο της με ηλεκτρική ενέργεια και χρησιμεύει για να διοχετεύει την ενέργεια αυτή σε συσκευές καταναλώσεως.

(Από ΕΛΟΤ HD384 202.01.01): Με τον όρο «ηλεκτρική εγκατάσταση», εννοείται ένα σύνολο ηλεκτρολογικών υλικών, τα οποία έχουν κατάλληλα χαρακτηριστικά και συνδέονται με κατάλληλο τρόπο μεταξύ τους, ώστε να μπορούν να επιτελούν ένα συγκεκριμένο σκοπό.

Προδιαγραφές

Η σωστή εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση πρέπει να πληροί τις εξής προδιαγραφές:

• Πρέπει να παρέχεται ασφάλεια σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας ή πυρκαγιάς, όπως π.χ. από κάποιο βραχυκύκλωμα.

• Να έχει το μικρότερο δυνατό κόστος (αν και προσωπικά δε συμφωνώ με αυτή την άποψη) και να κατασκευαστεί με τον καλύτερο τρόπο.

• Να διαθέτει καλαισθησία.

Για να επιτευχθούν τα παραπάνω, θα πρέπει ο εκτελών τις εγκαταστάσεις να κάνει λεπτομερείς υπολογισμούς και να εφαρμόσει σχολαστικά τα μέτρα που απαιτούν οι εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις.

Είδη εγκαταστάσεων

Εγκαταστάσεις υπαίθρου

Αυτές οι εγκαταστάσεις εξυπηρετούν ασκεπείς χώρους των οποίων οι αγωγοί και τα άλλα εξαρτήματα είναι εκτεθειμένα στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και στις καιρικές συνθήκες. Τέτοιου είδους είναι οι εγκαταστάσεις εξωτερικών φωτισμών που χρησιμοποιούν οι δήμοι, τα εργοστάσια και λοιποί εξωτερικοί (ανοικτοί) χώροι.

Εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις

Οι εγκαταστάσεις αυτές αφορούν εσωτερικούς χώρους και κυρίως οικίες. Επιμέρους αυτές διακρίνονται σε:

• οικιακές εγκαταστάσεις ή φωτισμού (συνήθως η τροφοδοσία τους γίνεται με μονοφασική παροχή)
• βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή εγκαταστάσεις κίνησης, οι οποίες τροφοδοτούνται με τριφασική παροχή. Τέτοιες είναι οι εγκαταστάσεις σε εργοστάσια και μεγάλες βιομηχανίες.

Εργαλεία Εγκαταστάτη

Τα βασικότερα εργαλεία που χρειάζεται ένας Ηλεκτρολόγος εγκαταστάτης είναι τα παρακάτω:

Ένα βαλιτσάκι με Διάφορα μικροεργαλεία όπως: Σφυρί (βαριοπούλα), σφυρί μικρό, καλέμι, Βελόνι, μυστρί, πένσα, κόφτης, μαχαίρι- γδάρτης και πολλά άλλα

Κομπρεσέρ

Απαραίτητο για εργασίες σε οικοδομή πχ: σκαψίματα σε τοιχοποιία, ξετρυπήματα κλπ

Δράπανο

Απαραίτητο για στήριξη ένα κάρο εξαρτημάτων όπως: φωτιστικά, εσχάρες καλωδίων κλπ

Τροχός

Για κοπές σιδήρων σε διάφορες εργασίες όπως: εσχάρες καλωδίων, ντίζες, ορθοστάτες κλπ

Κατσαβίδι μπαταρίας

Για κάθε εξάρτημα που χρειάζεται βίδα για στήριξη. Υπάρχουν και τέτοια εργαλεία τελευτεία, τα οποία έχουν εξελιχτεί τόσο, που σχεδόν δε χρειάζεται δράπανο

Πολύμετρο – Αμπεροτσιμπίδα

Γιά κάθε μέτρηση τάσης (U), έντασης (Ι), αντίστασης (R), ισχύος (W), Αμπερομέτρησης και πολλές άλλες μετρήσεις

Γεννήτρια ακουστικού σήματος

Απαραίτητο όργανο για εύρεση τηλεφωνικών ή δικτυακών γραμμών – βλαβών

Γεννήτρια Η/Ζ

Σε απομακρυνσμένα σημεία, όπου το ρεύμα ακόμη δεν υπάρχει σε ένα μικρό εργοτάξιο ή οικοδομή, ο ηλεκτρολόγος θα πρέπει να διαθέτει, για να μπορεί να προχωρήσει ένα έργο χωρίς να εξαρτάται απο άλλες πηγές

Υπολογιστής

Το πλέον απαραίτητο εργαλείο για το γραφείο, με το οποίο πλέον, κάνουμε κάθε είδους εργασία προσφοράς , λογαριασμών, τιμολογήσεων, έκδοση ΥΔΕ και πολλές άλλες εφαρμογές

Όργανο μέτρησης γείωσης και μετρήσεων Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων

Ένα όργανο, απολύτως απαραίτητο για την έκδοση ΥΔΕ (Υπεύθυνης Δήλωσης Εγκαταστάτη)

Πρόγραμμα (software) για την έκδοση ΥΔΕ

Ειδικό πρόγραμμα για εγκαταστάτες όπως πχ: PanelCAD για εγκαταστάτες, See Electrical κλπ.

Πολλά άλλα εργαλεία είναι απαραίτητα σε έναν Ηλεκτρολόγο, επειδή όμως το επάγγελμα του Ηλεκτρολόγου χωρίζεται σε πολλές υποκατηγορίες, υπάρχουν αρκετά εργαλεία, ανάλογα την κατηγορία, τα οποία μπορεί να κοστίζουν ακόμη και αρκετές χιλιάδες ευρώ!

Υλικά

Για να εκτελεστούν οι εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις θα πρέπει να γίνει σωστή χρήση σύγχρονων ηλεκτρολογικών υλικών, όπως:

• μονωτικοί σωλήνες σπιράλ
• αγωγοί και άλλα εξαρτήματα όπως
• κουτιά διανομής, κουτιά διακλαδώσεως

Βλέπε εικόνες απο υλικά, σωλήνες κουτιά κλπ :

Κατασκευή

Η κατασκευή της σωστής ηλεκτρικής εγκατάστασης γίνεται ως εξής:

Θεμελιακή γείωση:

Εδώ και αρκετά χρόνια, η δουλειά του Εγκαταστάτη ξεκινάει πάρα πολύ νωρίς. Από το καλούπωμα των θεμελίων πρέπει ο Ηλεκτρολόγος να κατασκευάσει τη Θεμελιακή γείωση. Είναι μια εγκατάσταση από ειδικούς αγωγούς χάλκινους ή κράμα χαλκού με άλλα μέταλα, οι οποίοι αγωγοί οδεύουν εντός των θεμελίων (μπετά). Αυτό παρέχει καλύτερη γείωση σε μία κατοικία – κατασκευή γενικότερα, με αποτέλεσμα αποφυγή ηλεκτροπληξιών.

Σωληνώσεις-Καλωδιώσεις:

Πριν σοβατιστεί η οικοδομή, ο ηλεκτροτεχνίτης χαράζει την πορεία των γραμμών που θα περάσει (π.χ. γραμμή για πλυντήριο, γραμμή για κουζίνα κλπ.)

• Άνοιγμα αυλακιών και οπών για τα κουτιά διακλάδωσης και για τις γραμμές.
• Στήριξη των σωλήνων με Λάσπη στα χαραγμένα τούβλα και τοποθέτηση των κουτιών διακλαδώσεων και διακοπτών σε αυτά.

Παρακάτω ορισμένες φωτό απο Ηλεκτρική εγκατάσταση στο πρώτο στάδιο, δηλ: σκαψίματα-σωληνώσεις.

• Αφού ολοκληρωθεί η πρώτη φάση σοβατίσματος της οικοδομής, γίνεται στήριξη των κουτιών διακλαδώσεων και διακοπτών , καθώς επίσης και του πίνακα διανομής, (εδώ σαν πρώτη φάση εννοούμε τους οδηγούς σοβατίσματος. Συνήθως χρόνος δεν υπάρχει για τέτοιο συγχρονισμό με άλλα συνεργεία, οπότε προχωρούμε τη δουλειά μας και κατόπιν, αν τα κουτιά είναι πολύ μέσα απο το σοβά, τοποθετούμε προσθήκες, ή αν είναι πολύ έξω, πρέπει να σκαφτούν τοπικά και να τοποθετηθούν ”πρόσωπο” με τον τοίχο.
• Μόλις τελειώσει το δεύτερο «χέρι» σοβατίσματος, ο τεχνίτης περνάει τους αγωγούς μέσα στις σωληνώσεις ανάλογα με την ποσότητα των φωτιστικών σωμάτων και των ρευματοδοτών.
• Εν συνεχεία , τοποθετούνται κατάλληλα τα καλώδια μέσα στον πίνακα διανομής στις αυτόματες ασφάλειες και τα υπόλοιπα εξαρτήματα (αντιηλεκτροπληξιακος διακόπτης, γενικός διακόπτης, γενική ασφάλεια κλπ.) και η εγκατάσταση είναι έτοιμη να τροφοδοτηθεί με ηλεκτρικό ρεύμα από τη ΔΕΗ.
• Αφού πάρουμε το ρεύμα από τη ΔΕΗ έπειτα από διαδικασίες (αίτηση κλπ.) γίνεται η τοποθέτηση των φωτιστικών σωμάτων και η σύνδεση των διαφόρων ηλεκτρικών συσκευών, όπως π.χ. κουζίνα, θερμοσίφωνας κλπ.
• Η ηλεκτρική εγκατάσταση αποτελείται από πολλές γραμμές διανομής, δηλαδή δύο ή τρεις γραμμές για τα φώτα, μία γραμμή για το πλυντήριο κ.ο.κ. Όλες αυτές οι γραμμές θα πρέπει να ασφαλίζονται με ξεχωριστή ασφάλεια , η οποία βρίσκεται στον κεντρικό πίνακα διανομής (ανάλογης έντασης που απαιτεί η κάθε συσκευή) .

Πρότυπο ΕΛΟΤ HD384

Στις 5 Μαρτίου 2004 δημοσιεύθηκε η Απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης Φ.7.5/1816/88 (ΦΕΚ470Β/5-3-04), με την οποία αντικαθίσταται ο παλαιός Κανονισμός από το πρότυπο ΕΛΟΤ HD384 «Απαιτήσεις για Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις» και συστήνεται στον ΕΛΟΤ μόνιμη ομάδα εργασίας με σκοπό την συνεχή ενημέρωση του, τη βελτίωσή του και την εισήγηση στο Υπουργείο Ανάπτυξης για την έκδοση διευκρινιστικών ή τροποποιητικών διατάξεων. Η εφαρμογή του προτύπου ΕΛΟΤ HD384 είναι υποχρεωτική από τις 28 Φεβρουαρίου 2006.

Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD384, περιλαμβάνει τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται κατά τη μελέτη, την κατασκευή, την επιθεώρηση και τη συντήρηση των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων.

Οι απαιτήσεις οι οποίες πρέπει να ικανοποιούνται, αποσκοπούν στην ασφαλή λειτουργία των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, με την προϋπόθεση βέβαια, της ορθής χρησιμοποίησης τους.

Ειδικότερα οι απαιτήσεις αυτές αποβλέπουν στην αποφυγή, σε ικανοποιητικό βαθμό, των κινδύνων που θα ήταν δυνατόν να εμφανισθούν για:

1. τα άτομα
2. τα κατοικίδια ζώα και τα ζώα εκτροφής
3. τα διάφορα αγαθά που βρίσκονται στην περιοχή αυτών των εγκαταστάσεων

Οι κίνδυνοι που θα ήταν δυνατόν να εμφανισθούν εξαιτίας της λειτουργίας των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων μπορεί να οφείλονται:

1. στη διέλευση ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από το σώμα ατόμων ή ζώων.
2. σε υψηλές θερμοκρασίες που μπορεί να προκαλέσουν εγκαύματα, πυρκαγιά ή αλλοίωση αγαθών.

Όπως αναφέρεται στο τμήμα 300 του ΕΛΟΤ HD384, για κάθε ηλεκτρική εγκατάσταση θα πρέπει να προσδιορίζονται:

1. η προβλεπόμενη χρησιμοποίηση της εγκατάστασης
2. οι τροφοδοτήσεις της και γενικότερα η δομή της
3. οι εξωτερικές επιδράσεις στις οποίες πρόκειται η εγκατάσταση να βρεθεί εκτεθειμένη
4. η συμβατότητα του υλικού της
5. η δυνατότητα συντήρησης της
6. οι ενδεχόμενες εφεδρικές τροφοδοτήσεις

Όλοι οι παραπάνω παράγοντες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την μελέτη και την σχεδίαση μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης, έτσι ώστε να γίνει η κατάλληλη επιλογή μέτρων προστασίας αλλά και η κατάλληλη επιλογή του ηλεκτρολογικού υλικού που θα συνθέσει την εγκατάσταση.

Σε κάθε ηλεκτρική εγκατάσταση θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι επιδράσεις των εξωτερικών παραγόντων, έτσι ώστε να γίνει κατάλληλη επιλογή του ηλεκτρολογικού υλικού που θα χρησιμοποιηθεί (ΕΛΟΤ HD384 320.1).