Σύνδεση τριφασικών κινητήρων – αστέρα – τριγώνου – Όλες οι λεπτομέριες
Στο σημερινό άρθρο θα δούμε τι σημαίνουν τα στοιχεία που βρίσκονται επάνω
στο ταμπελάκι ενός ηλεκτρικού κινητήρα, καθώς και τον τρόπο σύνδεσης αστέρα – τριγώνου
Όλα τα τριφασικά μοτέρ βραχυκυκλωμένου δρομέα μίας ταχύτητας, (ΑΤΚΒΔ : Ασύγχρονος Τριφασικός Κινητήρας Βραχυκυκλωμένου Δρομέα) ανεξαρτήτως των ονομαστικών στροφών και της ισχύος τους, αποτελούνται από τρία χάλκινα μονωμένα σύρματα που περιελίσσονται εντός του στάτη του μοτέρ δημιουργώντας πηνία. Τα πηνία αυτά λέγονται τυλίγματα του μοτέρ.
Τα γράμματα που συνήθως χρησιμοποιούνται για τον ορισμό των άκρων των πηνίων είναι τα έξι τελευταία γράμματα του αγγλικού αλφάβητου, δηλαδή τα u, v, w, x, y, z.
Τα ζευγάρια των γραμμάτων που αποτελούν τα τρία πηνία είναι :
1o πηνίο : U – X
2o πηνίο : V – Y
3o πηνίο : W – Z
Μετά από την ορθή επισήμανση του Καθηγητή Κου Αντωνάκη, οι νέοι πλέον συμβολισμοί είναι….
1o πηνίο : U1 – U2
2o πηνίο : V1 – V2
3o πηνίο : W1 – W2
Όπως θα διαπιστώσουμε έχουν αντικατασταθεί τα γράμματα X – Y – Z έχουν αντικατασταθεί από το ίδιο γράμμα της πρώτης άκρης του κάθε πηνίου και έχει προστεθεί το Νο1 και 2 αντίστοιχα για κάθε άκρο πηνίου
Τα πηνία είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να αντέχουν την τάση τροφοδοσίας τους. Αυτή την τάση μας την δίνει ο κατασκευαστής στο ταμπελάκι που έχει κάθε μοτέρ “καρφωμένο” στο σώμα του (ποτέ βιδωμένο).
Επειδή ο τρόπος σύνδεσης τους με την τάση παροχής μπορεί να είναι σε αστέρα ή σε τρίγωνο, δίνονται από τον κατασκευαστή ξεχωριστές τιμές για την κάθε σύνδεση. π.χ. 230/400 V ή 380/660 V ή 125/220 V, για τρία διαφορετικά μοτέρ.
Η ποικιλία οφείλεται στην διαφορετική τάση παροχής δικτύου που υπάρχει στις διάφορες χώρες. Tο μικρότερο από τα δυο νούμερα, η μικρότερη τάση δηλαδή, αναφέρεται πάντα για σύνδεση τριγώνου και το μεγαλύτερο πάντα για σύνδεση αστέρα.
Το αντίστροφο ισχύει για την ένταση του ρεύματος για το οποίο δίνονται δυο τιμές π.χ. 1,3/0,8 Α ή 1,23/0,71 Α. Το μικρότερο είναι πάντα για σύνδεση αστέρα και το μεγαλύτερο πάντα για σύνδεση τριγώνου.
Η “γεωμετρία” στην τοποθέτηση των ακροδεκτών των άκρων των πηνίων από τον κατασκευαστή, στο κουτί σύνδεσης του κινητήρα, είναι τέτοια ώστε με τις τρεις μικρές λάμες που δίνονται μαζί με το μοτέρ να επιτυγχάνουμε την επιθυμητή σύνδεση χωρίς κόπο και με σίγουρα. Για το τρίγωνο χρειάζονται και οι τρεις λάμες, ενώ για τον αστέρα οι δύο. Την τρίτη λάμα στην περίπτωση του αστέρα την βάζουμε μαζί με μια από τις άλλες δύο για να μην την χάσουμε.
Στη φωτό, σύνδεση αστέρα…
Η ισχύς του μοτέρ είναι η ίδια ανεξάρτητα από την σύνδεση αστέρα ή τριγώνου, πάντα βέβαια για την ονομαστική τάση λειτουργίας του στην κάθε σύνδεση.
Η ωμική αντίσταση και των τριών πηνίων είναι ίδια με πολύ μικρή απόκλιση. Η μέτρηση αυτής της αντίστασης είναι ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιούμαι για να δούμε αν τα τυλίγματα του μοτέρ είναι καλά ή έχουν αλλοιωθεί, αν δηλαδή κάποιο τύλιγμα έχει ψηθεί με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη αντίσταση του.
Στην παρακάτω φωτό βλέπουμε τη διαφροά στη σύνδεση αστέρα τριγώνου…
Για τον έλεγχο διαρροής ρεύματος προς την γη είναι καλύτερα να χρησιμοποιούμε το Μέγγερ.
Οι στροφές του μοτέρ (RPM : Revolutions Per Minute, στροφές ανά λεπτό) εξαρτώνται άμεσα από την συχνότητα του ρεύματος παροχής τους.
Η τιμή τους γράφεται στο ταμπελάκι του, συνήθως και για τις δυο συχνότητες που υπάρχουν παγκοσμίως τα 50Hz και τα 60Hz .
Εδώ το κύκλωμα αυτοματισμού για εκκίνηση με αστέρα τρίγωνο…
Κι εδώ τα σχέδια για έλεγχο της φοράς περιστροφής τριφασικού μοτέρ…
Για σύνδεση τριφασικού κινητήρα σε μονοφασική παροχή χρησιμοποιούμε, με αρκετούς περιορισμούς, την συνδεσμολογία με πυκνωτή
